Inne dokumenty

Pomoc drugiemu człowiekowi jest działaniem, które ma rozległe korzenie w historii ludzkości. Przybiera różne formy: od spontanicznych działań na rzecz bliźniego po zorganizowane działania w środowisku lokalnym.
Pomaganie jest sztuką, wymaga zainteresowania drugim człowiekiem, zrozumienia istoty jego problemu, a także wypracowania płaszczyzny komunikacji i zrozumienia. Pomoc to nie tylko sfera materialna, ale przede wszystkim wsparcie, zrozumienie, doradztwo, dlatego też pomaganie jest trudne.

Rodzina to podstawowa komórka społeczna składająca się z rodziców i dzieci. Zapewnia ciągłość biologiczną społeczeństwa i przekazuje dziedzictwo kulturowe następnym pokoleniom. Stanowi ona pierwsze naturalne i podstawowe środowisko wychowawcze, z którym styka się dziecko. Jest pierwszą instytucją wychowawczą, w której przebiega proces socjalizacji dzieci, kształtowanie ich osobowości oraz przygotowanie do przyszłych ról społecznych. Każda rodzina tworzy własną niepowtarzalną atmosferę życia. Wychowawcze oddziaływanie rodziny ma istotny wpływ na socjalizację dzieci i młodzieży poprzez świadome przekazywanie wiedzy o otaczającym świecie wraz z wartościowaniem go i preferowaniem wzorów zachowań. Prawidłowemu funkcjonowaniu rodziny zagraża jednak szereg czynników, wśród których istotny wpływ mają zjawiska patologiczne. Ich oddziaływanie czyni daną rodzinę dysfunkcyjną. Rodzina dysfunkcjonalna jest niekorzystnym środowiskiem życia i rozwoju, stanowi też wadliwy model, który często dzieci powielają w swym dorosłym życiu. Rodzina dysfunkcjonalna bez pomocy z zewnątrz często nie potrafi sprostać swoim obowiązkom względem dzieci, rozwiązywać swoich problemów i wyjść z sytuacji kryzysowych.

Pomoc rodzinie ma na celu w konsekwencji przywrócenie jej prawidłowego funkcjonowania poprzez umożliwienie jej odzyskania lub nabycia umiejętności prawidłowego pełnienia ról opiekuńczo-wychowawczych i społecznych, aby dziecko pozostało w naturalnej rodzinie i tam zostało przygotowane do prawidłowego funkcjonowania w swoim życiu i społeczeństwie.

Świadomość w/w problemów spowodowała, że pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wprowadzili do swej pracy projektowanie socjalne, które stanowi innowacyjną metodę pracy z rodziną.
Projekt socjalny jest przedsięwzięciem, które cechuje się pewną niepowtarzalnością, realizuje określone cele i jest adresowany do konkretnej jednostki, grupy, bądź społeczności.

Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej w art. 6 pkt 18 wprowadziła definicję projektu socjalnego rozumianego jako zespół działań mających na celu poprawę sytuacji życiowej osób, rodzin, grup zagrożonych ubóstwem, marginalizacja i wykluczeniem społecznym. Nowelizacja w/w ustawy w  kwietniu 2005 roku wprowadziła definicję projektu socjalnego oraz nowego zadania polegającego na realizowaniu przez gminy projektów socjalnych.

W projekcie została wybrana metoda pracy grupowej – z rodziną, ponieważ to środowisko jest nam dobrze znane. Na co dzień spotykam się z szeregiem problemów, które pojawiają się w rodzinach. Dostrzegamy liczne zależności, a także konsekwencje jakie niesie ze sobą istniejący stan rzeczy.

Jako pracownicy mamy wszechstronne rozeznanie problemów i potrzeb rodzin z terenu Gminy Iwanowice, ponieważ na co dzień z nimi pracujemy. Ponadto z racji zamiłowań i pełnionych funkcji jesteśmy wrażliwi na sprawy społeczne.

Działania zaplanowane w projekcie socjalnym mieszczą się w obszarze pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywaniu ich szans poprzez jej wspieranie.

Grupą docelową projektu są rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny z terenu Gminy Iwanowice (woj. małopolskie) w tym: 13 rodziców oraz 20 dzieci w wieku od 4 do 17 lat. W/w rodziny, ze względu na występującą w nich złożoność problemów, w konsekwencji niewłaściwie wypełniają funkcję opiekuńczo - wychowawczą. Często ze względu na tajemnicę, którą chronią, wstyd i poczucie bycia gorszym, izolują się. Dzieci w tych rodzinach wymagają wsparcia w zakresie rozwijania kompetencji społecznych i radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Większość z nich ma zaniżone poczucie własnej wartości spowodowane kryzysem panującym w rodzinie.

Diagnoza problemu i uzasadnienie potrzeby realizacji projektu
Gmina Iwanowice jest typowo rolniczą gminą wiejską, położoną w północnej części woj. małopolskiego, w powiecie krakowskim. Liczba mieszkańców gminy wyniosła na 31.12.2015 r. 8 821 (dane Ref. Ewidencji Ludności UG). Ogółem liczba rodzin i osób objętych pomocą finansową i niefinansową GOPS w 2015 r. wyniosła 175 rodzin (sprawozdanie GOPS - MPiPS03). Kluczowym problemem w procesie aktywizacji społecznej mieszkańców jest pogłębiające się zjawisko wykluczenia społecznego, szczególnie w rodzinach dysfunkcyjnych. Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny to rodziny wieloproblemowe, w wielu przypadkach bezrobotne, utrzymujące się jedynie z zasiłków pomocy społecznej. Większość z nich to rodziny wielodzietne, niewydolne wychowawczo z powodu złożoności problemów (ubóstwo, niepełnosprawność, choroba, bezrobocie, problem uzależnień, przemocy). Wszystkie rodziny planowane do objęcia wsparciem w ramach projektu skupione są na tym, co decyduje o przetrwaniu, rezygnują     z zaspokajania potrzeb wyższego rzędu, nie uczestniczą w życiu społeczności, nie rozwijają zainteresowań, nie uczestniczą w kulturze. Wszystkie w/w czynniki nakładają się na siebie i powodują problemy w komunikowaniu się w rodzinie, niewydolność opiekuńczo-wychowawczą, a w konsekwencji wykluczenie społeczne. Po przeprowadzeniu pogłębionej diagnozy funkcjonowania 8 rodzin w obszarze ekonom.-socjalnym, opiek.- wychow. oraz społecznym, uwzględniając ich deficyty i zasoby, zaplanowano wsparcie w ramach tego projektu. W wyniku prowadzonych rozmów i obserwacji dzieci w w/w rodzinach widoczna jest potrzeba integracji członków rodziny, wspólnego - kreatywnego spędzenia czasu wolnego. Z kolei rodzice nie mają świadomości potrzeb dzieci i zasobów finansowych na ich realizację. Plan pomocy jest dostosowany do realnych potrzeb i możliwości rodzin, ponieważ powstał po przeprowadzeniu indywidualnych spotkań z każdą z nich. Codzienna praca asystenta rodziny i pracowników socjalnych z tymi rodzinami koncentruje się w obszarze bezpośredniej pracy z rodziną, z dzieckiem, działań pośrednich realizowanych na rzecz dziecka i rodziny. Nasza systemowa praca z rodzinami dysfunkcyjnymi stwarza jednak niedosyt w działaniu. Pragniemy zatem zapobiegać zjawisku marginalizacji i wykluczeniu społecznemu rodzin poprzez stworzenie warunków do uczestnictwa społecznego, aktywizacji i integracji, co stanie się możliwe dzięki realizacji projektu.

Cel główny: Organizacja wsparcia rodzin w środowisku lokalnym

W ramach projektu planujemy osiągnąć następujące cele szczegółowe:

- kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich

- rozwijanie kompetencji społecznych wśród dzieci i rodziców

- kształtowanie podstawowych umiejętności radzenia sobie dzieci w trudnych sytuacjach

- redukowanie napięć emocjonalnych oraz wyrażanie emocji i przeżyć

- wzmacnianie poczucia własnej wartości

- integracja rodziny

- poszerzenie integracji grupowej dzieci i rodziców ze społecznością

- motywowanie do poprawy sytuacji życiowej i kondycji rodziny.

Wszystkie w/w cele zostaną zrealizowane poprzez udział rodzin objętych wsparciem w warsztatach, spotkaniu rodzinnym i wycieczce.

Zadanie 1
Warsztaty dla rodziców w zakresie propagowania prawidłowych wzorców rodzicielskich
i umiejętności psychospołecznych. W warsztacie weźmie udział 13 rodziców (1 spotkanie w wymiarze 4 godz.) zorganizowane przez Firmę Art Form Artur Krupa (psycholog, coach).
Zakres warsztatów będzie obejmował tematy:
Rola rodzica i rola dziecka - Jak być dorosłym. Podczas warsztatu będzie wykorzystana analiza transakcyjna do rozumienia różnicy zadań poszczególnych ról. Różne postawy rodzicielskie – koncepcja wystarczająco dobrego rodzica. Jak uczą się dzieci? - spojrzenie na rodzinę przez pryzmat przekazów rodzinnych. Komunikaty wspierające rozwój relacji rodzice - dzieci. Wspieranie roli optymistycznego dziecka.
Dla uczestników przewidziany będzie poczęstunek w formie gorącego posiłku i bufetu kawowego. W czasie warsztatów rodzice zdobędą wiedzę na temat roli rodzica względem dziecka oraz pożądanych postaw rodzicielskich. Zajęcia będą przeprowadzone w lokalu na terenie Gminy Iwanowice.

Zadanie 2
Warsztaty dla dzieci - zajęcia psychoedukacyjne z elementami psychodramy w działaniu. Zajęcia odbędą się w ramach 2 spotkań, w wymiarze po 4 godz. każdy, w warsztatach weźmie udział łącznie 20 dzieci z rodzin objętych wsparciem asystenta. Dzieci podczas warsztatów zostaną podzielone na dwie grupy (wiekowe) poprzez zabawę będą miały okazję do doświadczenia i refleksji na temat radzenia sobie z emocjami w codziennych kontaktach. W warsztatach dla młodszej grupy wiekowej kluczowym zajęciem będzie poznawanie sposobów na wspólną zabawę. Warsztaty będą okazją do udziału w różnych zabawach, które umożliwią dzieciom rozpoznanie i nazwanie własnych emocji. Dodatkową korzyścią będzie możliwość poznania różnych zabaw, które uczestnicy będą mogli powielać w domu. Grupa starsza będzie mogła poświęcić więcej uwagi zagadnieniom rozpoznawania i nazywania emocji. W ramach krótkiego spotkania uczestnicy poznają i doświadczą, dzięki aktywnym metodom pracy, takich zagadnień jak:
- emocje jakie przeżywamy
- wpływ emocji na zachowanie ludzi
- dzięki czemu inni mogą poznać moje emocje
- jak radzić sobie w różnych sytuacjach, aby rozwijać w sobie postawę optymizmu.
Dla uczestników przewidziany będzie poczęstunek (pizza, napoje, ciastka). Zajęcia będą przeprowadzone w lokalu na terenie Gminy Iwanowice.

Zadanie 3
Spotkanie rodzinne - zacieśnienie więzi rodzinnych poprzez wspólne spędzenie czasu wolnego. W spotkaniu wezmą udział wszyscy uczestnicy projektu 33 osoby (rodzice z dziećmi). W ramach spotkania integracyjnego zostanie zorganizowany turniej tenisa stołowego i bilarda. Ponadto rodziny skorzystają z gier edukacyjno-dydaktycznych, które zostaną zakupione z wkładu własnego i będą wykorzystane w pracy asystenta rodziny. Planowane jest również przeprowadzenie zabawy pt. "Budowanie domu", "Moja rodzina", której celem będzie symboliczne zintegrowanie rodzin. Podsumowaniem spotkania będzie wspólne ognisko z tradycyjnym pieczeniem kiełbaski. Zajęcia będą przeprowadzone w świetlicy wiejskiej na terenie Gminie Iwanowice.

Zadanie 4
Wycieczka do Parku Rozrywki - Zatorland w Zatorze. Wszyscy uczestnicy skorzystają z pełnej oferty Parku (Park ruchomych dinozaurów, P. mitologii, P. owadów, P. bajki i wodnych stworzeń, kino, obiad, itp.). Uczestnicy w ramach zadania będą mieli zapewniony dojazd do Zatorlandu oraz całodzienne bilety wstępu. Wycieczka pozwoli na zintegrowanie dzieci i rodziców oraz alternatywne spędzenie czasu wolnego.

Zadanie 5
Zarządzanie projektem
Za realizację projektu odpowiedzialny będzie koordynator projektu, który będzie nadzorował realizacje wszystkich działań projektowych. Koordynator z pozostałymi członkami grupy nieformalnej zajmie się przygotowaniem dokumentacji aplikacyjnej dla rodzin. Koordynator ustali terminy i czas realizacji poszczególnych spotkań. Wszyscy członkowie grupy nieformalnej zajmą się organizacją warsztatów dla rodziców, dzieci, spotkania rodzinnego oraz wycieczki do Zatorlandu.

Rezultaty jakościowe:
|- integracja rodzin
- podniesienie kompetencji społecznych wśród dzieci i rodziców
- podniesienie wiedzy na temat prawidłowych postaw wychowawczych
- nabycie umiejętności przez dzieci w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach
- stworzenie możliwości dla uczestników do wyrażania emocji w sytuacji kontrolowanej
- wzmocnienie poczucia wartości wśród uczestników
- poszerzenie integracji dzieci i rodziców
- wzmocnienie zaufania rodzin do osób i podmiotów wspierających rodzinę.

HARMONOGRAM

Wnioski

• Sytuacja dzieci w rodzinie jest niepokojąca.
• Rodzice niewystarczająco zaspokajają podstawowe potrzeby dzieci – zdrowie, szkoła, kultura, …
• Działania podejmowane przez GOPS są niewystarczające. Należy pamiętać, że podejmowane działania w ramach pracy socjalnej nie mogą sprowadzać się do przyznawania wyłącznie pomocy finansowej.
• Organizując pomoc rodzinom trzeba mieć na uwadze, że priorytetem jest dbanie o rozwój fizyczny, umysłowy, kulturalny, duchowy dzieci.
• Należy prowadzić systematyczną pracę z rodzinami, aby nie nastąpiła transmisja postawy roszczeniowej na kolejne pokolenia.

Podsumowanie
Realizacja projektu socjalnego metodą grupową jest niejako usystematyzowaniem pomocy i pracy z rodzinami objętymi wsparciem asystenta rodziny.

Wsparcie rodzin będzie miało charakter profilaktyczny, a rodzinom będą stwarzane możliwości samodzielnego zmierzenia się ze swoimi problemami, co zwiększy ich szanse na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku. Projekt ma także stworzyć poczucie odpowiedzialności oraz sprawić, by rodziny same, przy wykorzystaniu swojego własnego potencjału, rozwiązywały problemy, a tym samym wychodziły z kryzysu, w jakim się znalazły.

Realizacja poszczególnych etapów projektu wymaga poświęcenia dużej ilości czasu, głównie na spotkania z rodziną i motywowanie jej do wzięcia udziału w projekcie.

Dochodzimy więc do wniosku, że cierpliwość, konsekwencja i wytrwałość to tylko niektóre z pożądanych cech pracownika socjalnego oraz asystenta rodziny. Dlatego też działaniom, które podejmujemy przyświeca idea: „Myśl globalnie – działaj lokalnie”.

Myślimy, że dużym ułatwieniem w realizacji projektu będzie dla nas sympatia i zaufanie, którym obdarzają nas rodziny. Dzięki temu nasza współpraca układać się będzie pomyślnie i przede wszystkim przyniesie ze sobą mnóstwo satysfakcji dla nas a radości dla wszystkich!

Troska o dziecko i rodzinę, o sprawność i kompleksowość działań pomocowych na ich rzecz wyznacza specyfikę niesionej pomocy, która stanowi ważne elementy wsparcia osób i grup społecznych znajdujących się w trudnych sytuacjach życiowych, których nie są oni w stanie przezwyciężyć samodzielnie. Wielowymiarowość działań pomocowych stanowi zatem fundament celowej, skoordynowanej, spójnej wewnętrznie i adekwatnej do zdiagnozowanych problemów oferty pomocy i wsparcia skierowanej zarówno na dziecko, jak i rodzinę.

Dlatego też asystent rodziny oraz pracownicy socjalni diagnozują problemy rodzin i poszukują alternatywnych rozwiązań istniejących problemów w trosce o prawidłowe funkcjonowanie rodzin, dzieci. Dzięki interdyscyplinarnemu podejściu w pomocy społecznej, jako pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej dostrzegamy konieczność podejmowania dodatkowych inicjatyw na rzecz poprawy sytuacji małoletnich dzieci. Dlatego też do swojej pracy wprowadzamy projektowanie socjalne, którego działania stanowią istotny element na gruncie wsparcia rodzin niewydolnych w sferze opiekuńczo-wychowawczej.

W projekcie została wybrana metoda pracy grupowej – z rodziną, ponieważ to środowisko jest nam dobrze znane. Na co dzień spotykamy się z szeregiem problemów, które pojawiają się w rodzinach. Dostrzegamy liczne zależności, a także konsekwencje jakie niesie ze sobą istniejący stan rzeczy. Jako pracownicy mamy wszechstronne rozeznanie problemów i potrzeb rodzin z terenu Gminy Iwanowice, ponieważ na co dzień z nimi pracujemy. Ponadto z racji zamiłowań i pełnionych funkcji jesteśmy wrażliwi na sprawy społeczne.

Działania zaplanowane w projekcie socjalnym mieszczą się w obszarze pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywaniu ich szans poprzez niesione jej wsparcie.

Grupą docelową projektu jest 12 dzieci w wieku od 2 do 10 lat z rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny z terenu Gminy Iwanowice (woj. małopolskie). W/w rodziny, ze względu na występującą w nich złożoność problemów, w konsekwencji niewłaściwie wypełniają funkcję opiekuńczo – wychowawczą. Dzieci w tych rodzinach wymagają wsparcia w zakresie rozwijania kompetencji społecznych, działań integrujących ze środowiskiem lokalnym, jak również kultywowanie tradycji i zapoznania z obrzędami świątecznymi. Większość z nich ma zaniżone poczucie własnej wartości spowodowane kryzysem panującym w rodzinie. Rodzice nie potrafią przekazać dzieciom wiedzy na temat tradycji i zwyczajów mikołajowych. Najczęściej skupiają się na zapewnieniu podstawowych potrzeb, tj. jedzenie i ubranie. Zupełnie nie dbają o potrzeby wyższego rzędu, między innymi o wprowadzenie najmłodszych pociech do tradycji i kultury świąt. Niejednokrotnie zapominają o przygotowaniu upominków w tak szczególnym dniu jakim jest 6 grudnia, najczęściej nie dostrzegają potrzeby pootrzymywania tradycji i kultywowania w/w święta.

Cel główny: Kultywowanie tradycji poprzez zorganizowanie spotkania mikołajowego dla rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny.

W ramach projektu planujemy osiągnąć następujące cele szczegółowe:
- kultywowanie tradycji oraz zapoznanie dzieci i ich rodziców ze zwyczajami mikołajowymi świętem 6 grudnia, postacią biskupa Mikołaja
- kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich
- wzmacnianie poczucia własnej wartości dzieci
- integracja rodziny
- poszerzenie integracji grupowej dzieci i rodziców
- motywowanie rodziców zaspokajania potrzeb dzieci wyższego rzędu poprzez kultywowanie tradycji

Wszystkie w/w cele zostaną zrealizowane poprzez udział rodzin objętych wsparciem w zaaranżowanym spotkaniu mikołajowym i prelekcje asystenta rodziny oraz pracowników socjalnych na temat tradycji i obyczajów mikołajowych.

Zadanie 1
Pozyskanie darczyńców do zaplanowanych działań na rzecz rodzin z dziećmi oraz osób chętnych do wzięcia udziału w aranżacji spotkania - prezenty mikołajowe dla 12 dzieci oraz osoby, które wcielą się w postacie: Św. Mikołaja, Anioła oraz Diablicy.

Zadanie 2
Zorganizowanie spotkania ma Sali Obrad Urzędu Gminy w Iwanowicach. Wprowadzenie dzieci i ich opiekunów w świat tradycji, przedstawienie historii związanej z postacią Świętego Mikołaja. Oficjalne przekazanie przez Świętego Mikołaja dzieciom prezentów oraz życzeń świątecznych. Realizacja zadania pozwoli na zintegrowanie dzieci oraz ich opiekunów oraz w znacznym stopniu wzmocni poczucie własnej wartości każdego z dzieci. Dodatkowo spotkanie będzie formą edukacyjną poprzez wprowadzenie dzieci w magiczną historię o Świętym Mikołaju oraz alternatywną formą spędzenia czasu wolnego.
Na zakończenie spotkania przewidziane zostało podziękowanie dzieci skierowane do świętego Mikołaja, dzięki czemu nastąpi poszerzenie integracji grupowej dzieci. Po spotkaniu zaplanowany został czas na przegląd upominków oraz podzielenie się wrażeniami z otrzymanych prezentów.

Zadanie 3
Zarządzanie projektem
Za realizację projektu odpowiedzialny jest asystent rodziny oraz dwóch pracowników socjalnych. Koordynatorem projektu zostanie asystent rodziny, który będzie nadzorował realizacje wszystkich działań projektowych. Koordynator przy wsparciu pracowników socjalnych zajmie się organizacją prezentów, sali na spotkanie, ustaleniem terminu, kontaktem z beneficjentami i darczyńcami.

Produkty projektu:
- liczba rodzin, która weźmie udział w projekcie - 8
- liczba rodziców, którzy wezmą udział w projekcie - 8
- liczba dzieci, które wezmą udział w projekcie- 12
- liczba spotkań edukacyjno - rekreacyjnych dla dzieci i rodziców - 1

Rezultaty ilościowe:
- zorganizowanie spotkania edukacyjno - rekreacyjnego na Sali Obrad Urzędu Gminy Iwanowice dla 20 członków rodzin (lista obecności dzieci, potwierdzona przez opiekunów, dokumentacja fotograficzna)
- zorganizowanie prezentów mikołajowych dla 12 dzieci (lista potwierdzenia odbioru, dokumentacja fotograficzna)
- przygotowanie informacji o projekcie na stronę internetową Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Iwanowice oraz w prasie lokalnej "Głos Iwanowic”.

Rezultaty jakościowe:
- integracja rodzin
- podniesienie wiedzy na temat prawidłowych postaw wychowawczych oraz wiedzy z zakresu tradycji i obrzędów związanych ze świętem mikołajowym
- wzmocnienie poczucia wartości wśród dzieci
- poszerzenie integracji dzieci i rodziców
- wzmocnienie zaufania rodzin do osób i podmiotów wspierających rodzinę.

Wnioski
- Sytuacja dzieci w rodzinie jest niepokojąca.
- Rodzice niewystarczająco zaspokajają potrzeby wyższego rzędu dzieci – zdrowie, szkoła, kultura, …
- Działania podejmowane przez GOPS są niewystarczające. Należy pamiętać, że podejmowane działania w ramach pracy socjalnej nie mogą sprowadzać się do przyznawania wyłącznie pomocy finansowej.
- Konieczne jest uzupełnianie pracy socjalnej innymi sposobami działania, tj. projektowaniem socjalnym.
- Organizując pomoc rodzinom trzeba mieć na uwadze, że priorytetem jest dbanie o rozwój fizyczny, umysłowy, kulturalny, duchowy, … dzieci.
- Należy prowadzić systematyczną pracę z rodzinami, aby nie nastąpiła transmisja postawy roszczeniowej na kolejne pokolenia.

Podsumowanie
Usługa asystenta nakłada na asystenta konieczność wykonywania rożnych czynności: od wsparcia w pełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczej i w realizacji spraw na rzecz domu i rodziny, poprzez pomoc psychologiczną, logistyką, edukacyjną aż po koordynację pracy służb społecznych.

Ważnym elementem asystowania jest wyzwolenie nadziei na zmianę, obrazu pozytywnej przyszłości i przez to doprowadzenie człowieka do przekonania, że warto coś w swoim życiu zmienić. Dlatego właśnie poprzez metodę małych etapów, przez doświadczenie drobnych przyjemności, człowiek przekonuje się, że jednak coś w jego życiu może się zmienić. Dlatego też udział rodzin objętych wsparciem asystenta w przygotowanym projekcie socjalnym jest szansą na wyzwolenie w członkach rodziny większego zapału do przełamywania różnego rodzaju problemów, które spotykają.

Okres dzieciństwa stanowi konkretne wyzwania moralne dla jego najbliższego otoczenia, jak również całego społeczeństwa. Należy podkreślić, że to rodzina jest podstawową komórką życia społecznego dla dzieci. Każde dziecko ze względu na swoje ograniczenia wymaga opieki i troski swoich rodziców, pomocy i wsparcia ze strony najbliższych.

Rodziny objęte wsparciem asystenta, ze względu na złożoność problemów w nich występujących, niejednokrotnie nie dostrzegają problemów własnych dzieci, nie dbają o ich poprawna edukację i zaspokajanie potrzeb wyższego rzędu. Zazwyczaj dzieci tych rodzin i ich problemy pozostają na tzw. drugim planie, najczęściej rodzice skupiają swoją uwagę na własnych problemach, m.in. uzależnienie, problemy socjalne, konflikty małżeńskie.

Dlatego projekt jest szczególnie odpowiedzią na problemy najmłodszych dzieci z w/w rodzin i zakłada działania, edukacyjne, aktywizujące i integrujące. Poprzez alternatywne spędzenie wspólnego czasu nastąpi poprawa relacji i więzi wewnątrzrodzinnych, integracja rodzin ze środowiskiem oraz aktywizacja członków rodziny do podejmowania wspólnych działań. Udział w spotkaniu mikołajowym przyczyni się do rozwijania kompetencji i świadomości rodziców w zakresie potrzeb wyższego rzędu własnych dzieci oraz konieczności ich zaspokajania. Realizacja projektu socjalnego będzie również okazją do pogłębienia wiedzy dzieci w zakresie kultury i tradycji oraz rozwinięcia umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziców.

Myślimy, że dużym ułatwieniem w realizacji projektu będzie dla nas sympatia i zaufanie, którym obdarzają nas rodziny. Dzięki temu nasza współpraca układać się będzie pomyślnie i przede wszystkim przyniesie ze sobą mnóstwo satysfakcji dla nas a radości dla wszystkich!

Troska o dziecko i rodzinę, o sprawność i kompleksowość działań pomocowych na ich rzecz wyznacza specyfikę niesionej pomocy, która stanowi ważne elementy wsparcia osób i grup społecznych znajdujących się w trudnych sytuacjach życiowych, których nie są oni w stanie przezwyciężyć samodzielnie. Wielowymiarowość działań pomocowych stanowi zatem fundament celowej, skoordynowanej, spójnej wewnętrznej i adekwatnej do zdiagnozowanych problemów oferty pomocy i wsparcia skierowanej zarówno na dziecko, jak i rodzinę.

Dlatego też pełniąc funkcję asystenta rodziny, diagnozuję problemy rodzin i poszukuję alternatywnych rozwiązań istniejących problemów, w trosce o prawidłowe funkcjonowanie rodzin, dzieci. Dzięki pełnemu zaangażowaniu w pracę i profesjonalnemu podejściu w pomocy społecznej, jako pracownik służby społecznej w Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej dostrzegam konieczność podejmowania dodatkowych inicjatyw na rzecz poprawy sytuacji małoletnich dzieci. Dlatego wychodząc naprzeciw problemom rodzin z terenu gminy, do swojej pracy wprowadziłam projektowanie socjalne, którego działania stanowią istotny element na gruncie wsparcia rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej w wyniku zdarzenia losowego.

Przygotowany przeze mnie projekt socjalny opiera się na metodzie pracy z indywidualnym przypadkiem.

Według E. Kantowicza „metoda indywidualnego przypadku polega na udzieleniu pomocy jednostce w przezwyciężeniu jej problemów życiowy, poprzez analizę sytuacji jednostki w kontekście jej środowiska, diagnozę oraz zaplanowanie i podjęcie działań profilaktycznych, kompensacyjnych lub terapeutycznych”. Zgodnie z teorią T. Pilcha „metoda indywidualnego przypadku jest sztuką, w której wiedza życiowa i nauka o człowieku oraz środowisku, a także umiejętności obcowania z ludźmi są użyte w celu zmobilizowania sił w jednostce i odpowiedniej pomocy w społeczeństwie”. Działania zaplanowane w projekcie socjalnym mieszczą się w obszarze pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywaniu ich szans poprzez niesione wsparcie. Jako pracownik GOPS mam wszechstronne rozeznanie problemów i potrzeb rodzin z terenu Gminy Iwanowice, ponieważ na co dzień współpracuję z instytucjami i osobami zaangażowanymi do pracy z rodziną i dziećmi. Ponadto jestem osobą wrażliwą na problemy innych ludzi, ze szczególnym uwzględnieniem rodzin w których wychowywane są małoletnie dzieci.

Rodzina planowana do objęcia wsparciem w ramach projektu korzysta z pomocy GOPS w zakresie Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 r. w ramach którego otrzymuje pomoc w postaci produktów żywnościowych. Nigdy wcześniej nie wyrażała zgody na inne wsparcie GOPS, jednak problemy rodziny zostały zauważone przez Szkołę Podstawową do której uczęszczają dzieci. Pani Pedagog zwróciła się do asystenta rodziny GOPS z prośbą o wsparcie rodziny, ponieważ nauczyciele pracujący głównie z chłopcem dostrzegają narastające problemy rozwojowe dziecka. Jak twierdzi pedagog, na podstawie rozmów prowadzonych z matką dzieci, problemy rodziny rozpoczęły się wraz z tragicznym wypadkiem jej męża, który zginął w wyniku wypadku w pracy. To od tamtej pory rodzina przeżywa kryzys związany z utratą najbliższej osoby. Destrukcyjny wpływ na rozwój dzieci, zdaniem matki, ma wspólne zamieszkiwanie z bratem męża, który nadużywa alkoholu. Sytuacja jest tym bardziej poważna, że zarówno pracownicy szkoły jak i sama kobieta dostrzegają pogłębiające się problemy małoletnich dzieci, a szczególnie chłopca, który wykazuje problemy z zachowaniem i pozostaje pod stałą opieką Poradni Zdrowia Psychicznego. Dlatego też jako pracownik służby społecznej postanowiłam wyjść naprzeciw problemom rodziny i za jej zgodą, po przeprowadzeniu dogłębnej diagnozy, zaplanowałam konkretne działania projektu celem pomocy rodzinie w stworzeniu odpowiedniego środowiska funkcjonowania i rozwoju.

Dzieci uczęszczają do Szkoły Podstawowej. W 2014 r. mąż klientki zginął w tragicznym wypadku w pracy. Od tej pory rodzina utrzymuje się z ze świadczeń rodzinnych, renty rodzinnej oraz pracy dorywczej kobiety. Przed śmiercią mężczyzny rodzina wiodła skromne życie, jednak to on był jedynym żywicielem rodziny. Kobieta wspólnie z mężem wybudowała dom w stanie surowym w nadziei, że na przestrzeni kilku lat będą w nim mieszkać razem z dziećmi. Rodzinna tragedia spowodowała załamanie psychiczne u wszystkich domowników, jednak w największym stopniu ze śmiercią mężczyzny nie może do dnia dzisiejszego pogodzić się syn. Chłopiec jest pod stałą opieka psychiatry i psychologa w Poradni Zdrowia Psychicznego i pozostaje w leczeniu farmakologicznym. Ponadto wykazuje poważne zaburzenia zachowania, których wynikiem jest indywidualny tok nauczania w szkole.

Po przeprowadzeniu pogłębionej diagnozy funkcjonowania rodziny w obszarze ekonom.-socjalnym, opiek.- wychow. oraz społecznym, uwzględniając ich deficyty i zasoby, zaplanowano wsparcie w ramach tego projektu. W wyniku prowadzonych rozmów i obserwacji funkcjonowania dzieci widoczna jest potrzeba wsparcia kobiety w dążeniu do rozwiązania problemów socjalnych rodziny, dzięki czemu dzieci będą miały odpowiednie warunki do funkcjonowania i dalszego rozwoju. Życie w godnych warunkach daje dziecku większe szanse, możliwości. Mobilizuje do pracy nad sobą, lepszej samooceny, podniesienia własnej wartości wobec rówieśników, daje szansę na lepsze warunki do kształcenia się. Jestem przekonana o wielkich korzyściach, jakie mogą wyniknąć z takiej formy pomocy. Niezwykle istotną kwestią będzie angażowanie do pomocy członków rodziny – w miarę ich umiejętności i możliwości, dzięki czemu nastąpi zacieśnienie więzi oraz poprawa relacji wewnątrzrodzinnych.

Plan pomocy jest dostosowany do realnych potrzeb i możliwości rodziny, ponieważ powstał po przeprowadzeniu indywidualnych z nią spotkań. Codzienna praca asystenta rodziny koncentruje się w obszarze bezpośredniej pracy z rodziną, z dzieckiem, działań pośrednich realizowanych na rzecz dziecka i rodziny. Jednak systemowa praca z rodzinami dysfunkcyjnymi stwarza niedosyt w działaniu. Pragnę zatem zapobiegać zjawisku marginalizacji i wykluczeniu społecznemu rodzin poprzez wychodzenie naprzeciw ludzkim tragediom i niesienie pomocy w stworzeniu im warunków do godnego życia.

Realizacja tego projektu pozwoli na zespolenie rodziny oraz przeprowadzenie „remontu ich świata”. Mam nadzieję, że dzięki tej inicjatywie „Pomaganie stanie się modne” wśród pracowników służb społecznych.

Cel główny: Stworzenie godnych warunków dla funkcjonowania rodziny i rozwoju małoletnich dzieci.
W ramach projektu planuję osiągnąć następujące cele szczegółowe:
- poprawa relacji wśród domowników
- wzmacnianie poczucia własnej wartości dzieci, podwyższenie samooceny
- integracja rodziny
- zainspirowanie Stowarzyszenia Piękne Anioły do pomocy na rzecz rodziny
- wzmocnienie zaufania rodzin do osób i podmiotów wspierających rodzinę
- zwiększenie poczucia bezpieczeństwa
- wiara rodziny we własne możliwości.

Zadanie 1
Pozyskanie sponsora do zaplanowanych działań na rzecz rodziny oraz osób chętnych do pomocy przy wykończeniu pomieszczeń
- zainspirowanie Stowarzyszenia Piękne Anioły do pomocy na rzecz rodziny, tj. nawiązanie kontaktu telefonicznego oraz mailowego, opis sytuacji rodziny
- ustalenie terminu i zorganizowanie spotkania przedstawicieli Stowarzyszenia w miejscu zamieszkania rodziny z wszystkimi członkami (dokumentacja fotograficzna). Przedstawienie rodzinie zasad oraz zakresu planowanego wsparcia materialnego.

Zadanie 2
- dokonanie pomiarów pomieszczeń oraz wykonanie poglądowego projektu pokoi (dok. w formie papierowej). Kontakt mailowy ze Stowarzyszeniem, doprecyzowanie wsparcia oraz przekazanie skanu projektu (dok. wydruk maila)
- bieżąca współpraca z Prezes Stowarzyszenia, omawianie potrzeb rodziny
- ustalanie terminów przekazywania wyposażenia pokoi
- włączenie dzieci w planowanie wykończenia dla nich przestrzeni do godnego życia i rozwoju, uzgadnianie z domownikami kolorystyki ścian i mebli.

Zadanie 3
- dzięki wsparciu i mobilizacji kobieta zorganizowała ekipę, tj. członków dalszej rodziny, którzy pomalowali ściany we wszystkich pomieszczeniach nowego domu oraz poskładali meble przekazane przez Stowarzyszenie
- umeblowanie pomieszczeń
- motywowanie członków rodziny do wystąpienia w reportażu TVP Kraków na temat udzielanego wsparcia przez Stowarzyszenie Piękne Anioły. Towarzyszenie rodzinie podczas w/w wydarzenia, podtrzymywanie na duchu, wspieranie.
- zorganizowanie spotkania podsumowującego w miejscu zamieszkania rodziny wraz z przedstawicielami Stowarzyszenia, sfinalizowanie całego przedsięwzięcia (dok. fotograficzna).

Zadanie 4
Zarządzanie projektem
Za realizację oraz koordynację projektu odpowiedzialny jest asystent rodziny, który będzie nadzorował realizację wszystkich działań projektowych. Koordynator przy udziale Stowarzyszenia Piękne Anioły oraz zaangażowaniu dalszej rodziny zajmie się organizacją spotkań rodziny z przedstawicielami Stowarzyszenia, dokonaniem pomiarów pomieszczeń, wykonaniem poglądowego projektu pokoi, ustalaniem terminów spotkań i przekazywania wyposażenia, kontaktem z beneficjentami i sponsorem.

Produkty projektu:
- liczba rodzin, która weźmie udział w projekcie - 1
- liczba rodziców, którzy wezmą udział w projekcie - 1
- liczba dzieci, które wezmą udział w projekcie- 2
- liczba spotkań ustalających przebieg zakres pomocy – 1
- liczba spotkań podsumowujących udzielona pomoc – 1
- liczba reportaży, które zostaną nakręcone - 1
- liczba pokoi, które zostaną zaaranżowane – 2
- liczba pomieszczeń, które zostaną doposażone - 2

Rezultaty ilościowe:
- zorganizowanie spotkania w miejscu zamieszkania rodziny – zapoznanie matki i dzieci z przedstawicielami Stowarzyszenia Piękne Anioły (dok. fotograficzna)
- zapoznanie rodziny z procedurą udzielanej pomocy przez Stowarzyszenie
- wykończenie pokoju dziewczynki oraz zaaranżowanie przestrzeni dla chłopca (dok. fotograficzna)
- doposażenie łazienki oraz kuchni (dok. fotograficzna)
- udział rodziny w reportażu
- zorganizowanie spotkania podsumowującego całość przedsięwzięcia
- przygotowanie informacji o projekcie na stronę internetową Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Iwanowice oraz w prasie lokalnej "Głos Iwanowic”.

Rezultaty jakościowe:
- poprawa relacji wśród domowników
- wzmacnianie poczucia wartości dzieci, podwyższenie samooceny
- integracja rodziny
- zwiększenie poczucia bezpieczeństwa
- stworzenie godnych warunków do funkcjonowania rodziny i rozwoju dzieci
- motywowanie do poprawy sytuacji życiowej i kondycji rodziny
- wiara rodziny we własne możliwości.

Wnioski
- Sytuacja dzieci w rodzinie jest niepokojąca.
- Często rodziny niepełne nie posiadają odpowiednich zasobów, aby zapewnić dzieciom prawidłowy rozwój.
- Działania podejmowane przez GOPS są niewystarczające. Należy pamiętać, że podejmowane działania w ramach pracy socjalnej nie mogą sprowadzać się do przyznawania wyłącznie pomocy finansowej.
- Konieczne jest uzupełnianie pracy socjalnej innymi sposobami działania, tj. projektowaniem socjalnym.
- Organizując pomoc rodzinom trzeba mieć na uwadze, że priorytetem jest dbanie o rozwój fizyczny, umysłowy, kulturalny, duchowy, … dzieci.
- Należy w miarę możliwości na bieżąco reagować na potrzeby rodzin zagrożonych marginalizacją, prowadzić systematyczną pracę z rodzinami.
 

Podsumowanie
Okres dzieciństwa stanowi konkretne wyzwania moralne dla jego najbliższego otoczenia, jak również całego społeczeństwa. Należy podkreślić, że to rodzina jest podstawową komórką życia społecznego dla dzieci. Każde dziecko ze względu na swoje ograniczenia wymaga opieki i troski swoich rodziców, pomocy i wsparcia ze strony najbliższych.
Różne wydarzenia życiowe przynoszą ze sobą tak duże obciążenie dla jednostki/rodziny, że w efekcie znajduje się ona w sytuacji kryzysowej, która w jej ocenie nie jest możliwa do rozwiązania. Dlatego w takich przypadkach niezwykle istotna rolę odgrywają zarówno osoby z najbliższego jej otoczenia, a więc rodzina, przyjaciele itp. jak i osoby, które udzielają wsparcia pracując w obrębie instytucji, które z racji zawodowego przygotowania są w stanie udzielić profesjonalnej pomocy .
Wymiarem skutecznej pomocy jest adekwatność rodzaju i wielkości wsparcia w stosunku do potrzeb odbiorcy; celem jest podtrzymanie wspieranej osoby, zmniejszenie stresu, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa i przynależności, dodawanie nadziei. Szczególnie w sytuacjach kryzysowych, otrzymywane wsparcie może znacznie polepszyć sposób funkcjonowania członków rodziny i radzenia sobie ze stresem. Udzielone wsparcie w ramach projektu socjalnego miało formę zarówno wsparcia emocjonalnego, informacyjnego jak i materialnego. Celem takiego oddziaływania było między innymi zwiększenie poczucia bezpieczeństwa, podwyższenie samooceny oraz stworzenie przekonania, że jednostka jest w stanie zmagać się z przeciwnościami losu, ale przede wszystkim stworzenie godnych warunków do funkcjonowania rodziny i rozwoju dzieci. Dlatego projekt jest szczególnie odpowiedzią na problemy występujące w rodzinie, która została.
Myślę, że dużym ułatwieniem w realizacji projektu będzie dla mnie sympatia i zaufanie, rodziny, która jest objęta działaniami projektu. Dzięki temu współpraca układać się będzie pomyślnie i przede wszystkim przyniesie ze sobą mnóstwo satysfakcji.